Mevduat bankalarının konut kredilerinde 20 Ağustos’tan itibaren başlayan canlanma yaza bedel oldu. Haftalık bakıldığında konut kredilerinde, yılın miktarsal bazda en hızlı artışı 2 Eylül ile biten haftada yaşandı. Konut kredilerinde gelen faiz indirimi kredi hacmini 140 milyar TL’nin üzerine taşırken son iki haftalık artış 1.6 milyar TL’yi, sadece son haftadaki artış ise 725 milyon TL’yi buldu. Uzmanlar, bayramdan önceki haftanın da kredi tarafında çok hareketli geçtiğini belirtiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bankaların konut kredi faizlerini düşürmesini istemesiyle başlayan süreç, bankalardan karşılık bulmuş ve tüm mevduat bankaları sırayla konut kredi faizlerini yüzde 1’in altına indirmişti. Faiz indirimiyle birlikte konut üreticisi de kampanyalı satışlarla sürece dahil olurken bu yıl genel olarak zayıf seyreden, hatta bazı haftalarda normal grafiğinin tersine artmayan, eksilen konut kredi hacminde ibre yeniden yukarı döndü.
Mevduat bankalarının konut kredisi hacmi 2 Eylül ile biten haftada 141 milyar 303 milyon TL’ye yükseldi. Kredi hacminde sıçramayı 20 Ağustos’tan sonra yaşanan hareketlilik getirdi. Merkez Bankası’nın mevduat bankaları haftalık konut kredisi istatistikleri incelendiğinde söz konusu tarihten sonra 2 hafta üst üste gelen yoğun kullanım etkili oldu. Kredi hacmi 141.3 milyar TL’ye çıkarken bu artış 2015 sonuna göre yüzde 7.76, başka bir ifadeyle 10.1 milyar TL’lik artış anlamına geldi. Geçen yılın 8 aylık döneminde ise konut kredi hacmi yüzde 12.1 yükselmiş stok rakamdaki artış 12.1 milyar TL’yi işaret etmişti.
Ağustosa kadar haftalık artışlar hep barajın altında
Mevduat bankalarının konut kredi hacmi 2015 sonu ile 3 Haziran arasındaki dönemde yüzde 4.9 yükselişle 137.4 milyar TL’ye yükseldi. Haziran ayının da yıl geneli açısından değerlendirildiğinde nispeten hareketli geçtiği görülürken temmuz ayında ise piyasa nispeten dalgalı seyretti. Yılbaşından beri haftalık bazda artışlara bakıldığında 500 milyon barajının sadece 6-10 Haziran haftasında aşıldığı dikkat çekerken 8 ve 15 Temmuz ile biten haftalarda peş peşe stok rakamda gerileme yaşandığı görüldü. Konut piyasasında eski canlı günleri hatırlatan ise faiz indirimini takip eden, ağustos ayının ikinci yarısı oldu. Çünkü haftalık bazda yeniden 500 milyon TL barajını aşan haftalık artışlarla 26 Ağustos ile biten haftada gelen 702 milyon TL ardından 2 Eylül ile biten haftada gelen 725.3 milyon TL’lik yükselişler faiz indiriminin tüketici nezdinde karşılığını bulduğunu gösterdi. Bu haftalık artış bu yılın ilk 8 ayında haftalık bazda yaşanan en yüksek artış olarak kayıtlara geçti.
Nitekim yüzdesel gelişime bakıldığında temmuz ayında konut kredisi hacminde aylık artış sadece binde 2 olurken, üst üste gelen ivme ağustosta konut kredisi artışında aylık büyümeyi yüzde 1.4’e taşıdı. Yıl sonuna göre değişimin yüzde 7.7 olduğu konut kredisi hacminde geçen yılın aynı dönemine göre değişim ise yüzde 9.8 olarak gerçekleşti. Katılım bankalarının konut kredi hacmi ise 11.2 milyar TL düzeyinde bulunuyor.
Mevduat bankalarının toplam tüketici kredilerine bakıldığında ise 303.3 milyar TL’lik bakiyenin 141.3 milyar TL’sini konut oluştururken 5.6 milyar TL’lik bir oto kredisi kullanımı bulunuyor. İhtiyaç kredileri ise 156.3 milyar TL’lik bir bakiyeye sahip.
Gayrimenkul hareketlendi Fu hedeflerini revize etti
Fu Gayrimenkul CEO’su Ertuğrul Bul, bankaların konut kredi faizlerinde yaptığı indirimin piyasada karşılığını bulduğunu ve özellikle 15 Ağustos sonrasında konut tarafında satış grafiğinin hızla yükseldiği söyledi. Geçen sene yapılan 434 binlik ipotekli konut satışının ardından bu yıl 192 bin işlem hedefiyle yola çıktıklarını belirten Bul, yaşanan hareketlenmenin ardından yıl sonu ipotekli konut satışlarında sözleşme hedeflerini 210 bine revize ettiklerini açıkladı. Sektör hakkında da bilgi veren CEO Ertuğrul Bul, “Fu Gayrimenkul olarak 2015 sonunu 162 bin işlem ile kapattık. Bu seneyi hedeflerken 192 bin işlem yapacağımızı öngörmüştük. Bu öngörünün içinde portföyümüze katacağımız yeni bankaların olacağı varsayımı da bulunuyordu. Geçen sene toplam 1.2 milyon konut satışının 434 bini ipotekli konut satışlarından oluştu. Bu sene de ipotekli konut satışlarının artacağını düşünüyorduk ama gelişmeler yılın ilk yarısında beklediğimiz gibi gitmedi. Yılın ilk yarısında biz Fu olarak, portföye yeni bankalarında katılması ve farklı sektörler için geliştirdiğimiz ürünlerinde etkisiyle, yüzde 2 büyüdük ama sektörde yüzde 20’ler civarında bir küçülme yaşandı. Bankaların faiz oranlarını düşürmesinin ardından ise ağustos ayından itibaren hızlı bir hareketlenme olduğunu gördük. Bizim yıllık büyümemiz yüzde 7’ye dayandı. Sadece ağustos büyümesi bizde yüzde 51 oldu. Yıl başında koyduğumuz 192 binin üzerinde 210 bin ve üstünde işlem yapacağımızı öngörüyoruz. Mevcut durum yılın son 4 ayında 90-100 binlik ilave işlem yapabileceğimizi gösteriyor” bilgisini verdi. Fu Gayrimenkul’un 26 banka ve 41 banka dışı kurum ile çalıştığını da belirten Ertuğrul Bul, konutta yüzde 1’in altındaki faiz oranının görülmesi ile birlikte işlem adetlerinin katlamalı bir şekilde arttığını anlatırken aylık bazda 15-17 bin civarında işlem adedi beklerken ağustosta 19 bin civarında işlem yaptıklarını ve bu gelişimin ardından sadece eylül ayında 23 bin civarında işlem yapmayı öngördüklerini de ifade etti. Anadolu gayrimenkul piyasasının da çok hareketlendiğine değinen Bul, şöyle devam etti: “Geçtiğimiz senelerde işlem hacmimizin yüzde 33-34’ü İstanbul, İzmir ve Kocaeli’nden gelirken bu oran şimdilerde yüzde 28’lere geriledi. Bu defa Anadolu’nun daha hareketli olduğunu görüyoruz.”
Kredi faizinde düşüş sürerse hareket artar
Bul, kredi faizlerine ilişkin beklentilerini de şöyle aktardı: “Konut kredi faizlerinde, enflasyondaki gerileme ile birlikte, yeni indirimlerin de gelmesini bekliyoruz. Kredi faizlerindeki gerileme ile birlikte 15 Ağustos’tan sonra gördüğümüz hareketliliğin yıl sonuna kadar devam edeceğini de öngörüyoruz. Günde 700-1000 işlem adedinde 1300-1700 işleme çıktık. Bu trendin sürmesi halinde ise 2017 hedefimizi de 285 bine revize ederiz.”
Ticari gayrimenkul yılbaşından beri hareketli
Bul, Fu Gayrimenkul olarak sadece konut tarafında değil işlemlerinin yüzde 30’unun da ticari gayrimenkul işlemlerinden oluştuğunu belirtti. Bul, ticari gayrimenkul pazarı hakkında bilgi verirken şöyle konuştu: “Ticari tarafta sene başından beri hareket var. Bankaların kredilerini teminatlandırmaya dönük bir hareket var. Ama bu hareket, 15 Ağustos’tan sonra konutta yaşadığımız hareket gibi değil.” Ertuğrul Bul, 2005 yılında kurulan şirketin Mart 2016’da 1 milyonuncu işlemi yaptığını ve 2017 yılında da hedefledikleri gibi 285 bin işlem yapmaları halinde 4 yılda bir ilave 1 milyonluk işlem yapabilecek kapasiteye geleceklerini de söyledi. Bul, “10 yılda yaptığımız işlemi bundan sonra 4 yılda yineleyebileceğiz” dedi.
Sağlam Tapu’nun ‘Temiz’i de çıktı
Fu Gayrimenkul, finans sektörüne verdiği hizmeti saglamtapu.com ile bireysel satışlara açmıştı. Sağlam Tapu’da raporun çıktığı an itibariyle, konutun üzerinde bulunan takyidat; yani haciz, ipotek, SİT alanı şerhi, kira şerhi, aile konutu şerhi gibi şerh ve beyanların olup olmadığını ve bu sorunların nasıl çözüleceğine dair danışmanlığa kadar uzanan bir hizmet veren Fu, şimdi Sağlam Tapu’nun bir parçası olarak işin içine Temiz Tapu’yu da katmış. Hürriyet Emlak ile yapılan anlaşma ile şimdilik sadece kurumsal Hürriyet Emlak kullanıcıları yani emlakçılar için hayata geçirilen Temiz Tapu; çok yakın zamanda bireysel satıcıları için de hayata geçecek. Bul, fu.com. tr’yi de bir çözüm sitesi olarak konumlandırdıklarını ifade ederken “Karşılaştığımız her sorunun cevabını koyuyoruz” dedi.
Sigorta şirketlerine de ürün çıkardı
Fu Gayrimenkul CEO’su Ertuğrul Bul, senelerce sigorta sektöründe üst düzey yöneticilik yapmış bir isim. Doğal olarak bu yıl çıkarttıkları 2 dikkat çekici üründen biri sigorta sektörü diğeri de banka dışı finans sektörü için gelmiş. Bul, sigorta sektöründe bir şirket için 4 ay önce pilot olarak uygulamaya başladıkları ürünün şimdi piyasada yayılmaya başladığını anlattı. Bul, “Güncel olarak trafik poliçe tutarlarını da olumlu etkileyebilecek bir hizmet. Halihazırda 3 sigorta şirketi ile çalışıyoruz. Ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarında kaza tespit tutanaklarını (KTT) trafik şube ve il müdürlüklerinden alıyor avukatlarımız. Böylece tahmini bedellerle ayrılan muallaklar yerine biz çok hızlı bir şekilde sağladığımız belgelerle daha gerçekçi muallak ayrılabilmesine imkan tanıyoruz. Banka dışı finans sektöründe faaliyet gösteren 3 leasing bir tüketici finansman şirketi adına da Türkiye genelinde sözleşmelerini imzalatılması işini sahadaki ekibimizle yapar olduk” diye konuştu.
‘Sözleşme yönetimi’ne talip
Fu Gayrimenkul CEO’su Ertuğrul Bul bundan sonraki projelerini açıklarken de özellikle bayi ağı geniş şirketlerin her türlü sözleşmesine aracılık etmeye talip olduklarını söyledi. Bul, “Ortalama 1000 bayisi olan bir şirket yılda 2 bin sözleşme imzalıyor. Türkiye genelinde şirketlerin sözleşme imzalanması işini üstlenmeye talibiz. Bir beyaz eşya firması ile de başlamak için görüşmeler yapıyoruz” dedi.
Dünya/Ece CEYHUN